Botten zijn sterke, zeer stabiele onderdelen van het skelet. Zonder onze botten zouden we als een pudding in elkaar zakken. Het is dus maar goed ook dat onze botten zo sterk zijn.
Misschien staat u er niet altijd bij stil, maar lichaamsbeweging is heel belangrijk om de botten sterk te houden. Hoe dat zit, leggen we uit in dit artikel.

Hoe werkt botweefsel?

Botweefsel is een heel dynamisch weefsel. Er zijn cellen actief die het bestaande botweefsel afbreken: osteoclasten. Tegelijk zijn er andere cellen actief die het botweefsel weer opbouwen: osteoblasten en osteocyten. Het botweefsel wordt dus voortdurend afgebroken en weer opgebouwd. Dit klinkt spannender dan het is: het gaat steeds om kleine hoeveelheden tegelijk, op moleculair en cellulair niveau.

Het werk van osteoclasten

Osteoclasten zijn relatief grote cellen die er speciaal voor gemaakt zijn om op een gecontroleerde manier botweefsel af te breken. Ze scheiden een zure substantie uit, waardoor het kalk van het bot oplost en door de cel opgenomen wordt. De cel scheidt dit vervolgens weer uit, zodat het in het bloed wordt opgenomen.

Het werk van osteoblasten en osteocyten

Osteoblasten zijn cellen die nieuw botweefsel aanmaken, bijvoorbeeld tijdens de groei van de botten. Dat jonge botweefsel bestaat vooral uit collageen, proteoglycanen en speciale bot-glycoproteïnen. Dit nieuwe weefsel is dan nog niet gemineraliseerd. Dat betekent dat het nog niet ‘hard’ is en dat mineralen zoals Calcium, Fosfor en Magnesium er nog in verwerkt moeten worden. Dat gebeurt daarna. De osteoblasten die als een soort ‘eilandjes’ in het nieuw gemaakte weefsel achterblijven, worden minder actief. Deze cellen worden osteocyten genoemd. Osteocyten blijven in het botweefsel om het weefsel te onderhouden.

De opbouw van botweefsel

Het botweefsel wordt zodanig opgebouwd, dat het de belangrijke krachten kan weerstaan. Het bestaat uit cilindervormige, gelaagde structuren (osteonen), die door osteoclasten worden ‘aangevreten’ en vervolgens door osteoblasten opnieuw worden gevormd, laagje voor laagje. De oriëntatie van deze cilindervormige structuren wordt bepaald door de krachten die op het bot worden uitgeoefend, bijvoorbeeld trekkrachten en drukpunten.